Kary dla inwestora za nieprawidłowy proces budowlany?

Przez budowę rozumie się wykonywanie obiektu budowlanego w określonym miejscu, a także odbudowę, rozbudowę i nadbudowę obiektu budowlanego. Za roboty budowlane uważamy budowę, a także prace polegające na przebudowie, montażu, remoncie lub rozbiórce obiektu budowlanego. Obiekt budowlany zaś to zarówno budynek wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi, jak i budowla stanowiąca całość techniczno-użytkową wraz z instalacjami i urządzeniami, a także obiekt malej architektury. Ustawa Prawo budowlane nakłada wiele obowiązków na uczestników procesu budowlanego i właścicieli obiektów budowlanych. Niedopełnienie tych obowiązków lub ich nienależyte wypełnienie zagrożone jest karami, o których mowa w Prawie budowlanym. 

I tak, karą grzywny, karą ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2 zagrożony jest czyn polegający na budowaniu lub wybudowaniu obiektu budowlanego lub jego części, bez wymaganego pozwolenia na budowę lub bez zgłoszenia, bądź pomimo sprzeciwu właściwego organu, lub też na wykonywaniu robót budowlanych innych niż budowa obiektu budowlanego bez pozwolenia, zgłoszenia, a także w sposób mogący spowodować zagrożenie bezpieczeństwa ludzi lub mienia lub zagrożenie środowiska. 

Kara grzywny, kara ograniczenia wolności lub kara pozbawienia wolności do 1 roku grozi osobie, która udaremnia określone ustawowo czynności właściwych organów oraz temu, kto wykonuje samodzielną funkcję techniczną w budownictwie bez posiadania odpowiednich uprawnień. 

Sankcje w postaci kary aresztu albo kary ograniczenia wolności albo kary grzywny grożą osobie, która: (i) w przypadku zaistnienia katastrofy budowlanej nie dopełnia określonych ustawowo obowiązków (chodzi tutaj o zorganizowanie pomocy poszkodowanym i przeciwdziałanie rozszerzaniu się skutków katastrofy, zabezpieczenie miejsca katastrofy przez zmianami uniemożliwiającymi zbadanie jej przyczyn przez właściwy organ, a także zawiadomienie stosownych organów, prokuratora, a także – o ile katastrofa nastąpiła w trakcie budowy – inwestora, inspektora nadzoru inwestorskiego i projektanta); (ii) nie spełnia nałożonego na nią obowiązku usunięcia stwierdzonych uszkodzeń lub uzupełnienia braków, mogących spowodować niebezpieczeństwo dla ludzi, mienia lub zagrożenie środowiska, a także (iii) utrudnia (w odróżnieniu od ww. udaremniania, czyli zachowuje się w sposób, który od uprawnionych organów wymaga podjęcia dodatkowych środków lub sił dla przełamania skutków tego zachowania) określone ustawą czynności właściwych organów lub (iv) nie stosuje się do wydanych decyzji administracyjnych, podlegających wykonaniu w drodze egzekucji administracyjnej (np. nakaz rozbiórki). 

W art. 93 Prawa budowlanego wymieniono wykroczenia zagrożone jedynie karą grzywny, z uwagi na ich mniejszy ciężar gatunkowy, polegające na naruszeniu wskazanych wymagań ustawowych. Tytułem przykładu można wymienić: (i) rażące nieprzestrzeganie wymagań ustawowych, jakim powinno podlegać projektowanie i wykonywanie robót budowlanych, (ii) stosowanie przy wykonywaniu robót budowlanych wyrobów, które nie zostały wprowadzone do obrotu zgodnie z obowiązującymi przepisami, (iii) dokonywanie rozbiórki obiektu budowlanego lub jego części w sposób sprzeczny z przepisami, tj. bez wymaganego zezwolenia, bądź zgłoszenia, (iv) wykonywanie robót budowlanych w sposób odbiegający od ustaleń i warunków określonych w przepisach, pozwoleniu na budowę lub rozbiórkę, bądź w zgłoszeniu budowy lub rozbiórki, bądź istotnie odbiegający od zatwierdzonego projektu. 

Gabriela Waraszkiewicz 

adwokat 

Kancelaria Zdanowicz i Wspólnicy

Kontakt: blog@zdanowiczlegal.pl