Termin zwrotu pożyczki i przedawnienie roszczeń z nią związanych.

Termin zwrotu pożyczki został uregulowany przez ustawodawcę w art. 723 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z jego dyspozycją zwrot pożyczki powinien nastąpić w terminie 6 tygodni od wypowiedzenia umowy przez pożyczkodawcę. Jest to rozwiązanie szczególne w polskim systemie prawa zobowiązaniowego, bowiem ustawowo uregulowany został termin wymagalności roszczenia. Termin ten jest liczony od dnia wypowiedzenia pożyczki, tj. żądania zwrotu pożyczki, o ile dotarło ono do wiadomości pożyczkobiorcy. Wypowiedzenie może być wówczas dokonane w dowolnej formie, jednak o ile umowa pożyczki była zawarta w formie szczególnej, zasadne jest zachowanie tej formy również dla wypowiedzenia. W wypowiedzeniu nie ma potrzeby określenia terminu spełnienia świadczenia, bowiem wynika on bezpośrednio z treści art. 723 Kodeksu cywilnego. Roszczenie z pożyczki staje się zatem wymagalne zawsze po upływie sześciu tygodni od dnia otrzymania przez pożyczkobiorcę oświadczenia pożyczkodawcy o wypowiedzeniu umowy. 

Podkreślić należy, iż art. 723 Kodeksu cywilnego nie ma charakteru bezwzględnie obowiązującego, dlatego też strony mogą zgodnie z zasadą swobody umów dowolnie ukształtować termin zwrotu świadczenia. Wówczas upływ wskazanego w umowie terminu powoduje, iż świadczenie staje się wymagalne. W takiej sytuacji norma art. 723 Kodeksu cywilnego nie będzie miała zastosowania. Ponadto dopuszczalne jest ustalenie przez strony terminu zwrotu pożyczki z zawarciem warunku oraz uzgodnienie zwrotu pożyczki w ratach. 

Niezależnie od faktu czy termin zwrotu pożyczki wynika z ustawy, czy też z umowy stron, roszczenie o zwrot pożyczki ulega przedawnieniu na ogólnych zasadach określonych przez art. 118 Kodeksu cywilnego. Roszczenie zatem ulegnie przedawnieniu po upływie dziesięciu lat od dnia wymagalności świadczenia, a w przypadku pożyczki udzielonej w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą po upływie lat trzech. Terminy przedawnienia mają bowiem charakter norm bezwzględnie obowiązujących, które w przypadku roszczeń ze zwrotu pożyczki nie są modyfikowane przez ustawodawcę. Został jedynie wprowadzony szczególny 6 miesięczny termin przedawnienia dotyczący roszczenia o wydanie przedmiotu pożyczki, liczony od dnia, w którym przedmiot miał być wydany (art. 722 Kodeksu cywilnego). 

Paulina Adamczyk 

prawnik 

Kancelaria Zdanowicz i Wspólnicy 

kontakt: blog@zdanowiczlegal.pl