Dostęp podejrzanego do akt w postępowaniu przygotowawczym

Zgodnie z art. 71 § 1 kodeksu postępowania karnego dana osoba staje się podejrzanym z chwilą wydania postanowienia o przedstawieniu zarzutów lub postawienia zarzutów bez wydania postanowienia z chwilą przystąpienia do jej przesłuchania w charakterze podejrzanego. Podejrzany w postępowaniu przygotowawczym posiada przymiot strony postępowania (art. 299 § 1 kodeksu postępowania karnego). 

Przed pierwszym przesłuchaniem należy podejrzanego pouczyć o prawie do składania wyjaśnień, odmowy składania wyjaśnień, składania wniosków o czynności śledztwa lub dochodzenia, do korzystania z pomocy obrońcy oraz prawie do końcowego zaznajomienia się z materiałami postępowania. 

W toku śledztwa lub dochodzenia strona postępowania może składać wnioski o dokonanie czynności śledztwa. W takich czynnościach stronie oraz jej pełnomocnikowi organ prowadzący postępowanie nie może odmówić prawa udziału. Również w czynnościach, co do których istnieje ryzyko, iż nie będzie można ich powtórzyć na rozprawie, mają prawo wziąć udział zarówno strony postępowania przygotowawczego, jak również ich pełnomocnicy. Strony mają prawo do udziału również w innych czynnościach postępowania przygotowawczego, chyba, że z uwagi na ważny interes śledztwa lub dochodzenia prokurator odmówi dopuszczenia udziału strony (art. 317 § 2 Kodeksu postępowania karnego). Przepis ten stanowi również podstawę dla odmowy przez prokuratora udostępnienia podejrzanemu akt postępowania przygotowawczego. 

W trakcie prowadzenia śledztwa akta sprawy są co do zasady udostępniane stronom do możliwości przeglądania, jednak prokurator posiada uprawnienie do ograniczenia tego uprawnienia. 

Zawsze jednak podejrzany ma zagwarantowane prawo do końcowego zaznajomienia się z materiałami śledztwa (art. 321 Kodeksu postępowania karnego). Udostępnienie końcowe akt śledztwa odbywa się na wniosek podejrzanego lub jego obrońcy. Termin na zaznajomienie się z aktami nie może być krótszy niż 7 dni. O ile na wyznaczony termin podejrzany nie stawi się, nie tamuje to dalszych czynności w sprawie. Po zaznajomieniu się przez podejrzanego z aktami postępowania, w terminie 3 dni przysługuje prawo do zgłoszenia wniosku o uzupełnienie śledztwa. 

Paulina Adamczyk 

prawnik 

Kancelaria Marek Zdanowicz i Wspólnicy 

kontakt: blog@zdanowiczlegal.pl