Prawa pasażera linii lotniczych w przypadku nieodbycia lotu

Kwestie dotyczące uprawnień pasażerów i linii lotniczych w przypadku nieodbycia przez pasażera lotu reguluje Rozporządzenie (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. Wspomniany akt ustanawia wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów.

Jeżeli linie lotnicze mają uzasadnione powody, by przewidywać odmowę przyjęcia pasażerów na pokład, powinny one najpierw wezwać ochotników do rezygnacji z ich rezerwacji w zamian za korzyści na warunkach uzgodnionych pomiędzy danym pasażerem a przewoźnikiem lotniczym. Jeżeli liczba ochotników nie pozwala na przyjęcie na pokład pozostałych pasażerów z rezerwacjami, wówczas obsługujący przewoźnik lotniczy może wbrew woli pasażerów odmówić przyjęcia ich na pokład. Na mocy ww. Rozporządzenia pasażerom, którym wbrew ich woli odmówiono przyjęcia na pokład, przysługuje prawo do opieki, zwrotu ceny biletu lub innego połączenia, a także do odszkodowania za niemożność kontynuowania podróży. W przypadku odszkodowania jego stawki zależą od odległości do ostatniego portu, do którego pasażer przybędzie spóźniony na skutek odmowy przyjęcia na pokład bądź odwołania lotu i wahają się od 250 euro do 600 euro. 

Inaczej będzie w sytuacji, gdy przewoźnik odmawia pasażerowi wejścia na pokład samolotu ze względu na nieodbycie przez niego części podróży (tzw. zasada „no show”). W sytuacjach, gdy pasażer nie stawi się na pierwszą część lotu (częściowe wykorzystanie biletu/lotu w dwie strony), niektóre linie lotnicze zastrzegają sobie możliwość anulowania całego biletu – obejmującego podróż w dwie strony. Jest to uprawnienie linii lotniczych, z którego na szczęście dla pasażerów korzystają tylko niektóre z nich. Aby ustrzec się przed anulowaniem całego lotu należy przede wszystkim zapoznać się z Ogólnymi Warunkami Przewozu danego przewoźnika, a także dokonać zakupu dwóch oddzielnych biletów, gdy okaże się, że linie lotnicze stosują powyższą praktykę. 

Zasada „no-show”, czyli „niestawienia się” wykorzystywana jest przez linie lotnicze w przypadku, gdy dany pasażer nie zgłosił się na czas do odprawy lub też w ogóle nie pojawił się na lotnisku. Co do zasady pasażerowi nie przysługuje wówczas możliwość dokonania zamiany lub zwrotu biletu. Koszt niewykorzystanych biletowych również nie podlega zwrotowi.

Z uwagi na liczne skargi pasażerów w zakresie anulowania całego biletu, zagadnieniem tym zajął się Parlament Europejski, który w swojej rezolucji ustawodawczej z dnia 5 lutego 2014 r. sformułował wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 261/2004 ustanawiające wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów. Poprawka nr 5 wspomnianego wniosku stanowi, że „w celu podniesienia poziomu ochrony nie powinno być możliwe odmawianie pasażerom wejścia na pokład w celu odbycia części podróży na podstawie biletu powrotnego umotywowane faktem , że nie wykorzystali wszystkich segmentów biletu lotniczego”.

Parlament Europejski przyjął wniosek w pierwszym czytaniu, co zakończyło pierwszy etap prac nad dokumentem. Kolejny etap prac rozpocznie się zaś najprawdopodobniej już po wyborach europejskich. 

Emilia Bartosiak

prawnik

Kancelaria Zdanowicz i Wspólnicy

Kontakt: blog@zdanowiczlegal.pl