Prawne problemy związane ze starzeniem się społeczeństwa

Rozpoczynamy na blogu nowy cykl artykułów dotyczących prawnych problemów związanych ze starzeniem się społeczeństwa. Starzenie się społeczeństwa jest poważnym problemem socjologicznym. Rzadko jednak problem starości rozpatrywany jest pod kątem prawnym. Starsze osoby, które bardzo często dotknięte są chorobami cywilizacyjnymi, takimi jak demencja czy Alzhaimer, funkcjonują w społeczeństwie oraz realiach prawnych bez zabezpieczonej opieki w zakresie majątkowym i niemajątkowym. W tym właśnie zakresie pojawia się problem starzenia się społeczeństwa pod kątem indywidualnym odnoszącym się do problemów funkcjonowania prawnego osób starszych w realiach życia codziennego. 

Starszy wiek oraz choroby bardzo często powodują, iż człowiek nie jest w stanie sam pokierować swoimi sprawami zarówno osobowymi, jak również majątkowym. Wówczas pojawia się problem związany z dalszym funkcjonowaniem takiej osoby w społeczeństwie. Cały czas bowiem są do bieżącego załatwienia kwestie administracyjne czy comiesięczne opłaty. Dochodzą również problemy związane z zapewnieniem opieki osobistej oraz zdrowotnej osobie starszej. Problemy te dotyczą zarówno bezpośrednio osoby starszej, jak również jej rodziny. W polskim prawie bowiem wiek lub zapadniecie na oznaczoną chorobę nie wyłącza zdolności do czynności prawnej, co oznacza, iż taka osoba swoje sprawy może załatwić jedynie samodzielnie lub przez prawidłowo umocowanego pełnomocnika, rodzina nawet o ile ma wolę pomocy często poprzez bariery formalne ma ograniczone możliwości działania. Bardzo często starszy wiek i choroby powodują, iż taka osoba w sposób nieświadomy gospodaruje swoimi środkami finansowymi, czego skutkiem jest ryzyko roztrwonienia wypracowanego przez całe życie majątku, w tym utratę płynności finansowej. 

Wszystkie opisane powyżej kwestie stanowią poważny problem o charakterze społeczno – prawnym, który tak naprawdę przez wiele lat nie był dostrzegany przez ustawodawcę lub co najmniej marginalizowany, czego skutkiem brak jest szczególnych przepisów odnoszących się do tych kwestii, co powoduje, iż jedyną drogą do uregulowania kwestii prawnego funkcjonowania osób starszych z chorobami demencyjnymi są instrumenty prawne ogólne zastrzeżone przez dotychczasowe przepisy prawa cywilnego i rodzinnego. Do najpowszechniejszych instrumentów prawnych wykorzystywanych w tym zakresie należą: ubezwłasnowolnienie, udzielanie pełnomocnictw bankowych i ogólnych, ustanawianie opiekuna prawnego, ustanawianie kuratora. Podkreślić należy, iż wobec małej powszechności medialnej oraz stereotypów związanych z problemami wieku starszego również kwestie prawne oraz ich stosowanie w praktyce spotyka się nieuzasadnioną krytyką otoczenia wynikającą z mentalności, co bardzo często powoduje brak zapewnienia ochrony materialnej i niematerialnej osób starszych.

Kancelaria zajmuje się sprawami w przedmiocie procedur regulowania sytuacji osób starszych. Świadczone są usługi w zakresie procesów dotyczących kwestii osobowych, kurateli oraz obsługa w zakresie czynności na wypadek śmierci i postępowaniach spadkowych. Aktualnie w kolejnych artykułach zostaną przedstawione prawne możliwości w zabezpieczeniu praw seniorów, które polskie prawo dopuszcza i zastrzega na okoliczność nadejścia wieku starszego oraz coraz powszechniejszych chorób demencyjnych. 

Paulina Adamczyk

adwokat

Kancelaria Zdanowicz i Wspólnicy

kontakt: blog@zdanowiczlegal.pl