Po co się orzeka w sprawie o rozwód o osobie winnej rozkładu pożycia?

Orzekanie o osobie winnej rozkładu pożycia w sprawie o rozwód jest zasadą w postępowaniu rozwodowym. Tylko wtedy, gdy zgodnie żądają tego oboje małżonkowie, sąd zaniecha orzekania w rozwodzie o winie (art. 57 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). Obecnie ok. 3/4 postępowań rozwodowych w Polsce odbywa się bez orzekania o winie. 

Orzekanie o winie w postępowaniu rozwodowym ma w pierwszej kolejności zadośćuczynić poczuciu sprawiedliwości. Częstokroć rozwodzącym się małżonkom zależy na orzeczeniu o winie dla własnej satysfakcji, czy w celu okazania orzeczenia osobom trzecim, zwykle rodzinie. Niestety proces o rozwód z orzekaniem o winie nie jest postępowaniem krótkim, ze względu na konieczność przeprowadzenia wielu dowodów, w tym z reguły przesłuchiwania świadków. Proces taki może być też niezwykle bolesny dla obu stron, gdyż w sądzie ujawniane są bardzo intymne szczegóły ich pożycia. Dlatego nierzadko zdarza się, że strony, który początkowo były zdeterminowane by otrzymać rozwód z orzeczeniem winy współmałżonka, po kolejnych rozprawach decydują się na przekształcenie pozwu i rozwód za porozumieniem stron - bez orzekania o winie.

Orzekanie o winie potrzebne jest w istocie, gdy jedna ze stron żąda alimentów do rozwodzącego się małżonka na siebie. Zakres i zasadność tych alimentów zależy bowiem również od ustalenia winy w rozkładzie pożycia, o czym szerzej traktuje art. 60 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Mianowicie, małżonek rozwiedziony, który nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia i który znajduje się w niedostatku, może żądać od drugiego małżonka rozwiedzionego dostarczania środków utrzymania w zakresie odpowiadającym usprawiedliwionym potrzebom uprawnionego oraz możliwościom zarobkowym i majątkowym zobowiązanego. Jeżeli jeden z małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, a rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, sąd na żądanie małżonka niewinnego może orzec, że małżonek wyłącznie winny obowiązany jest przyczyniać się w odpowiednim zakresie do zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego, chociażby ten nie znajdował się w niedostatku. Obowiązek dostarczania środków utrzymania małżonkowi rozwiedzionemu wygasa w razie zawarcia przez tego małżonka nowego małżeństwa. Jednakże gdy zobowiązanym jest małżonek rozwiedziony, który nie został uznany za winnego rozkładu pożycia, obowiązek ten wygasa także z upływem pięciu lat od orzeczenia rozwodu, chyba że ze względu na wyjątkowe okoliczności sąd, na żądanie uprawnionego, przedłuży wymieniony termin pięcioletni.

Należy podkreślić, że orzeczenie o winie nie ma przełożenia na obowiązek alimentacyjny względem dzieci, który istnieje, niezależnie od tego, czy dany rodzic został uznany za winnego rozkładu pożycia. 

Orzekanie o winie jest również konieczne, gdy współmałżonek nie zgadza się na rozwód. Zgodnie bowiem z art. 56 § 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego rozwód nie jest dopuszczalny, jeżeli żąda go małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia, chyba że drugi małżonek wyrazi zgodę na rozwód albo że odmowa jego zgody na rozwód jest w danych okolicznościach sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.

W sprawach indywidualnych istnieje możliwość kontaktu z Kancelarią pod nr 48 22 525 84 44 lub na adres e-mail: office@zdanowiczlegal.pl

Aleksandra Dalecka

adwokat

Kancelaria Zdanowicz i Wspólnicy

Kontakt: blog@zdanowiczlegal.pl