Planowane zmiany prawne w zakresie obowiązku zameldowania.

Obecnie zgodnie z ustawą z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych na każdej osobie mieszkającej w Polsce ciąży obowiązek meldunkowy. Brak dopełnienia tego obowiązku stanowi wykroczenie, które może zostać ukarane grzywną, naganą, a nawet karą ograniczenia wolności. 

Ustawą z dnia 24 września 2010 r. o ewidencji ludności, która wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2013 r. („Ustawa”) zostały wprowadzone istotne zmiany w zakresie obowiązku meldunkowego oraz w zakresie zbioru danych PESEL. 

Od 1 stycznia 2013 r. rejestr PESEL będzie pełnił funkcję podstawowego rejestru ewidencyjnego. Nie będą w nim jednak gromadzone dane dotyczące adresu i kraju zamieszkania oraz dane o wyjazdach za granicę i wjazdach na teren Polski. 

Podkreślić należy, iż z dniem 1 stycznia 2014 roku zostanie zlikwidowany całkowicie obowiązek meldunkowy (art. 71 ust. 1 Ustawy). Z tą datą ulegną likwidacji rejestr mieszkańców oraz rejestry zamieszkania cudzoziemców. 

W okresie przejściowym przed całkowitą likwidacją obowiązku meldunkowego, dotychczasowe przepisy określające zasady zameldowania ulegną liberalizacji. 

W pierwszej kolejności brak zachowania obowiązku meldunkowego przez obywatela polskiego nie będzie sankcjonowany. Osoba, która nie dopełni obowiązku zameldowania nie będzie z tego tytułu karana, uchylony zostanie bowiem art. 147 Kodeksu wykroczeń. 

Ponadto obowiązek zameldowania na pobyt czasowy będzie pojawiał się dopiero po 30 dniach pobytu w danym miejscu, a nie jak dotychczas po upływie 3 dni pobytu. (art. 27 Ustawy). Zgodnie z nowymi przepisami obywatel polski, który zamierza wyjechać poza granice kraju powinien zgłosić tą okoliczność do urzędu, o ile wyjazd ma charakter stały osoba taka zostaje wymeldowana z pobytu stałego i czasowego na terenie Polski. O ile wyjazd za granicę jest krótszy niż 6 miesięcy osoba taka jest zobowiązana zgłosić swój wyjazd i powrót. 

Obowiązek meldunkowy obejmuje również cudzoziemców, którzy muszą zgłosić miejsce pobytu najpóźniej po 30 dniach od przybycia do danego miejsca. Od obowiązku meldunkowego, pod warunkiem wzajemności, zwolnieni są przedstawiciele korpusu dyplomatycznego oraz konsularnego. Dane o zameldowaniu cudzoziemców do 1 stycznia 2014 r. umieszczane są przez urzędy gmin w rejestrach zamieszkania cudzoziemców. W przypadku niedopełnienia obowiązku meldunkowego przez cudzoziemca podlega on karze grzywny. 

Ustawa wprowadza również możliwość zameldowania się za pośrednictwem pełnomocnika, natomiast wymeldowanie jest możliwe poprzez skorzystanie z aplikacji internetowej urzędu drogą korespondencji elektronicznej. Nie będzie zatem konieczności przed zameldowaniem się na pobyt stały w nowym miejscu, udanie się do urzędu właściwego dla dotychczasowego miejsca zameldowania celem wymeldowania. 

Ułatwienia nastąpią również w zakresie nadawania numeru PESEL, który będzie nadawany każdemu z urzędu z chwilą rejestracji urodzenia dziecka lub złożenia wniosku o nabycie obywatelstwa polskiego. 

Paulina Adamczyk 

prawnik 

Kancelaria Marek Zdanowicz i Wspólnicy 

kontakt: blog@zdanowiczlegal.pl