Kiedy umowa o pracę na czas określony stanie się umową na czas nieokreślony?

Zasadniczo pracownik może być z jednym pracodawcą połączony dwoma kolejnymi umowami na czas określony, natomiast następna trzecia umowa o pracę pomiędzy tymi samymi stronami będzie, nawet pomimo oznaczenie jej jako umowy na czas określony, równoznaczna z umową na czas nieokreślony (art. 25¹ kodeksu pracy). Warunkiem koniecznym do zastosowania tego mechanizmu jest zachowanie maksymalnie miesięcznej przerwy pomiędzy rozwiązaniem poprzedniej a nawiązaniem kolejnej umowy o pracę. 

Wskazać należy, iż obowiązywanie art. 25¹ kodeksu pracy zostało zawieszone na pewien czas w związku z kryzysem ekonomicznym. Ograniczenie działania normy zostało wprowadzone ustawą o łagodzeniu skutków kryzysu ekonomicznego dla pracowników i przedsiębiorców z dnia 1 lipca 2009 r., która weszła w życie w dniu 22 sierpnia 2009 r. („Ustawa”). 

Zgodnie z art. 13 Ustawy zatrudnienie pracownika na podstawie umowy o pracę na czas określony została ograniczona zakresem czasowym, a nie ilością umów. Maksymalny czas umowy o pracę na czas określony u jednego pracodawcy został ustalony na 24 miesiące. Zatem istotny od 22 sierpnia 2009 r. był czas trwania stosunku pracy na czas określony, a nie ilość umów. Oznacza to, iż strony mogły zawrzeć dowolną ilość umów o pracę na czas określony, jednak dopiero umowa zawarta po 24 miesiącach ukształtowania stosunku pracy na czas określony, spowodowała iż był to stosunek równoznaczny umowie o pracę na czas nieokreślony. Przy czym za kolejną umowę o pracę na czas określony Ustawa uważa umowę zawartą przed upływem 3 miesięcy od rozwiązania lub wygaśnięcia poprzedniej umowy na czas określony. Okres dopuszczalnej przerwy pomiędzy kolejnymi umowami zatem również został wydłużony. 

Istotne znaczenie dla oceny zasad stosowania art. 13 Ustawy mają jej przepisy przejściowe, które określają zakres stosowania norm Ustawy do stosunków pracy na czas określony trwających i powstałych w okresie od 22 sierpnia 2009 r. do dnia 31 grudnia 2011 r., która to data wyznaczała zakres obowiązywania Ustawy. Zgodnie z art. 35 ust. 1 Ustawy do umów o pracę na czas określony trwających w trakcie wejścia w życie Ustawy, tj. w dniu 22 sierpnia 2009 r. zastosowanie mają przepisy Ustawy, czyli do nich wyłączone jest stosowanie art. 25¹ kodeksu pracy. Do takich umów stosuje się art. 13 Ustawy, czyli ma do niej zastosowanie ograniczenie czasowe, a nie ilościowe w zakresie umów o pracę na czas określony. 

Należy wskazać jednak, iż pomimo, że do umów na czas określony trwających w dniu 22 sierpnia 2009 r. zastosowanie mają przepisy Ustawy, to jednak termin 24 miesięcy, oznaczony w art. 13 Ustawy, nie dotyczy okresu trwania takiej umowy jako całości, ale jest liczony od dnia wejścia w życie Ustawy, tj. od dnia 22 sierpnia 2009 r. Zatem, o ile nawet w dniu 22 sierpnia 2009 r. strony łączyła umowa o pracę na czas określony, której czas trwania był dłuższy niż 24 miesiące, to jednak nie powoduje to, że stosunek pracy staje się stosunkiem na czas nieokreślony, bowiem termin ograniczenia czasowego z Ustawy jest liczony od dnia jej wejścia w życie do dnia zakończenia współpracy z pracodawcą na podstawie umów o pracę na czas określony, jednak nie dłużej niż do dnia 31 grudnia 2011 r. Od 1 stycznia 2012 r. ponownie do umów o pracę na czas określony trwających w tej dacie ponownie stosuje się ograniczenie ilościowe umów na podstawie art. 25¹ kodeksu pracy. (art. 34 ust. 2 Ustawy). 

Paulina Adamczyk 

prawnik 

Kancelaria Zdanowicz i Wspólnicy

kontakt: blog@zdanowiczlegal.pl