Przedawnienie w sprawach o odszkodowanie z Dekretu Warszawskiego - nowa szansa na odszkodowanie dla byłych właścicieli

Jest nadzieja na uzyskanie odszkodowań przez wielu byłych właścicieli nieruchomości, którzy już pogodzili się z myślą, że wszystko stracone.

- Sąd Najwyższy 21 sierpnia 2014 r. - w sprawie o sygn. akt III CZP 49/14 - wydał bardzo ważną uchwałę otwierającą drogę do dochodzenia roszczeń odszkodowawczych osobom poszkodowanym tzw. dekretem Bieruta.

O co chodziło? Otóż byli właściciele warszawskiej nieruchomości, pozbawieni prawa jej własności na mocy dekretu Bieruta, złożyli wniosek o przyznanie im prawa własności czasowej do nieruchomości. W latach 50. ich wniosek został rozpoznany negatywnie, co zostało podtrzymane również w instancji odwoławczej.

Następnie stwierdzona została nieważność orzeczeń administracyjnych odmawiających byłym właścicielom przyznania prawa własności czasowej do nieruchomości. Jednocześnie w latach 70. m.st. Warszawa wydało zezwolenie na sprzedaż lokalu znajdującego się w budynku położonym na wskazanej nieruchomości.

Decyzją Samorządowego Kolegium Odwoławczego z 2006 r. uznano, że wskazana decyzja o sprzedaży lokalu została wydana z naruszeniem prawa. Następcy prawni byłych właścicieli nieruchomości złożyli do sądu pozew, domagając się od Skarbu Państwa odszkodowania za szkodę powstałą na skutek sprzedaży lokalu.

Sąd Okręgowy rozpoznając sprawę w pierwszej instancji uwzględnił powództwo. Od wskazanego orzeczenia pozwany Skarb Państwa złożył apelację, podczas rozpoznawania której Sąd Apelacyjny podjął wątpliwości prawne dotyczące źródła szkody przedwojennych właścicieli nieruchomości objętej działaniem dekretu i o ich rozstrzygnięcie zwrócił się do Sądu Najwyższego.

Należy podkreślić, że dotychczasowe orzecznictwo sądów nie było jednolite w tej kwestii, co prowadziło niejednokrotnie do nierównego traktowania poszkodowanych. Tym większa jest waga omawianej uchwały Sadu Najwyższego, w której SN uznał, że jeżeli stwierdzono nieważność decyzji administracyjnej odmawiającej przyznania byłemu właścicielowi nieruchomości prawa własności czasowej na podstawie art. 7 dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy, źródłem poniesionych przez niego i jego następców prawnych szkody może być także wydana z naruszeniem prawa decyzja zezwalająca na sprzedaż lokali w budynku położonym na tej nieruchomości.

Wobec braku ustawy reprywatyzacyjnej, osoby poszkodowane dekretem Bieruta zmuszone są szukać ochrony prawnej na gruncie obowiązujących przepisów procedury administracyjnej, które nie są jednolicie interpretowane przez organy administracji i sądy.

Omawiana uchwała Sądu Najwyższego porządkuje jedną z istotnych kwestii i tym samym otwiera drogę wielu osobom do dochodzenia od Skarbu Państwa odszkodowania. Nie są to sprawy łatwe i każdy przypadek będzie wymagał z pewnością odrębnej analizy prawnej, ale uchwała daje nadzieję na odszkodowanie wielu byłym właścicielom, którzy już pogodzili się z myślą, że go nie otrzymają ze względu na przedawnienie.

Zachęcamy do lektury pełnego tekstu artykułu w Rzeczpospolitej (kliknij tutaj). Na Państwa życzenie zbadamy możliwość dochodzenia roszczeń odszkodowawczych w Państwa sprawie. 

Gabriela Waraszkiewicz

adwokat

Kancelaria Zdanowicz i Wspólnicy

Kontakt: blog@zdanowiczlegal.pl