Jak założyć żłobek?

Żłobek jest jedną z kilku form opieki nad małymi dziećmi (od ukończenia 20 tygodnia życia do 3 roku życia). Do jego zadań należy zapewnienie dziecku opieki w warunkach bytowych zbliżonych do warunków domowych, zagwarantowanie dziecku właściwej opieki pielęgnacyjnej oraz edukacyjnej przez prowadzenie zajęć zabawowych z elementami edukacji, z uwzględnieniem indywidualnych potrzeb dziecka oraz prowadzenie zajęć opiekuńczo-wychowawczych i edukacyjnych, uwzględniających rozwój psychomotoryczny dziecka, właściwych do wieku dziecka. W żłobku zapewnia się opiekę nad dzieckiem w wymiarze do 10 godzin dziennie względem każdego dziecka.

Problematyka tworzenia i prowadzenia żłobków została uregulowana ustawą z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (Dz. U. z 2011 r. nr 45, poz. 235), potocznie zwaną „ustawą żłobkową”. W myśl art. 8 tej ustawy założyć żłobek mogą: osoby fizyczne (prowadzące działalność gospodarczą), osoby prawne i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej. 

Podmiot tworzący instytucję powinien ustalić jej statut, określając w szczególności:

1) nazwę i miejsce jego prowadzenia;

2) cele i zadania oraz sposób ich realizacji, z uwzględnieniem wspomagania indywidualnego rozwoju dziecka oraz wspomagania rodziny w wychowaniu dziecka, a w przypadku dzieci niepełnosprawnych - ze szczególnym uwzględnieniem rodzaju niepełnosprawności;

3) warunki przyjmowania dzieci;

4) zasady ustalania opłat za pobyt i wyżywienie w przypadku nieobecności dziecka w żłobku.

Zgodnie z treścią art. 25 ustawy żłobkowej wymagania lokalowe i sanitarne jakie musi spełniać lokal, w którym ma być prowadzony żłobek, określa w drodze rozporządzenia, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw zdrowia, minister właściwy do spraw rodziny (obecnie normy te określa Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 10 lipca 2014 r. w sprawie wymagań lokalowych i sanitarnych jakie musi spełniać lokal, w którym ma być prowadzony żłobek lub klub dziecięcy). 

Spełnienie tych wymagań potwierdza się pozytywną opinią komendanta powiatowego (miejskiego) Państwowej Straży Pożarnej oraz pozytywną opinią właściwego państwowego inspektora sanitarnego. 

Prowadzenie żłobka jest działalnością regulowaną w rozumieniu ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447 i Nr 239, poz. 1593) i wymaga wpisu do rejestru żłobków i klubów dziecięcych, zwanego dalej „rejestrem”. Rejestr taki prowadzi wójt, burmistrz lub prezydent miasta właściwy ze względu na miejsce prowadzenia żłobka. 

Wniosek o wpis do rejestru żłobków i klubów dziecięcych powinien zawierać:

1) w przypadku osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie posiadającej osobowości prawnej - numer lub indeks identyfikujący podmiot we właściwym rejestrze publicznym, potwierdzający status podmiotu,

2) numer NIP i REGON, o ile wnioskodawcy te numery nadano,

3) oświadczenie o spełnianiu warunków lokalowych, 

4) w przypadku osoby fizycznej oświadczenie o niekaralności za przestępstwo popełnione umyślnie,

5) oświadczenie o posiadaniu tytułu prawnego do lokalu, w którym ma być prowadzony żłobek,

6) w przypadku osoby fizycznej – numer PESEL.

Składając wniosek należy także przedstawić dokument potwierdzający dokonanie opłaty. Wpis do rejestru podlega opłacie w wysokości nie wyższej niż 50% minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego zgodnie z przepisami o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, a jej wysokość ustalana jest przez radę gminy w drodze uchwały.

W celu sprawdzenia zgodności danych w powyższych dokumentach, osoba przyjmująca wniosek może żądać odpisu z odpowiedniego rejestru, dokumentu potwierdzającego tożsamość, zaświadczenie o niekaralności lub dokument potwierdzający tytuł prawny do lokalu.

Wójt/burmistrz/prezydent miasta wydaje zaświadczenie o dokonaniu wpisu podmiotu do rejestru, zawierające następujące dane:

- nazwę organu, który dokonał wpisu do rejestru;

- datę i numer wpisu do rejestru;

- formę organizacyjną opieki oraz jej nazwę;

- nazwę lub imię i nazwisko podmiotu prowadzącego żłobek;

- miejsce prowadzenia żłobka.

Decyzja administracyjna o odmowie wpisu do rejestru jest wydawana, jeżeli:

- podmiot nie spełnia warunków wymaganych do utworzenia i prowadzenia żłobka;

- wydano prawomocne orzeczenie zakazujące przedsiębiorcy wykonywania działalności gospodarczej objętej wpisem.

Decyzja administracyjna o wykreśleniu z rejestru jest wydawana w przypadku:

- złożenia przez podmiot wpisany do rejestru wniosku o wykreślenie;

- nie usunięcia przez podmiot, w wyznaczonym terminie, nieprawidłowości w zakresie prowadzenia żłobka;

- przekazania we wniosku oraz dołączonych do niego dokumentach, informacji niezgodnych ze stanem faktycznym.

Zmiany w rejestrze oraz wykreślenie z rejestru są zwolnione z opłaty.

Istnieje możliwość dokonania rejestracji żłobka przez Internet, za pomocą portalu Emp@tia (www.empatia.mpips.gov.pl). Osoba chcąca zarejestrować żłobek za pośrednictwem tego portalu powinna założyć na nim konto, do czego niezbędne będzie posłużenie się bezpiecznym podpisem elektronicznym bądź profilem zaufanym e-PUAP w celu zweryfikowania tożsamości.

W module E-wnioski udostępniono usługę umożliwiającą złożenie elektronicznego wniosku o wpis, zmianę danych oraz wykreślenie w rejestrze żłobków - zgodnie z rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 31 stycznia 2014 r. w sprawie wzorów dokumentów elektronicznych o wpis, zmianę oraz wykreślenie w rejestrze żłobków i klubów dziecięcych (Dz. U. z 2014 r., poz. 193). 

Aby zarejestrować żłobek należy:

1) wybrać opcję Dokumenty, Nowy dokument, Opieka nad dzieckiem w wieku do lat 3,

2) wybrać odpowiedni wniosek o wpis lub wykreślenie w rejestrze żłobków bądź informację o zmianie danych w rejestrze żłobków i klubów dziecięcych,

3) wybrać gminę do której wniosek/informacja będzie skierowany,

4) wypełnić wniosek/informację wymaganymi danymi,

5) wysłać wniosek/informację potwierdzając bezpiecznym podpisem elektronicznym bądź profilem zaufanym e-PUAP.

Wypełniony na portalu Emp@tia wniosek po wysłaniu go do właściwej gminy, trafi następnie na konto danej gminy w rejestrze żłobków, gdzie zostanie przez nią obsłużony i która może wydać wnioskodawcy odpowiedni dokument w formie elektronicznej potwierdzający wpis, aktualizację lub wykreślenie z rejestru.

Agata Odrobińska 

prawnik

Kancelaria Zdanowicz i Wspólnicy

Kontakt: blog@zdanowiczlegal.pl