Wypowiedzenie umowy o pracę pracownikowi na stanowisku kierowniczym

Redukcja osób na stanowiskach kierowniczych nie zawsze ma miejsce w drodze porozumienia stron. Wręczenie wypowiedzenia umowy o pracę czasem wydaje się jedynym rozwiązaniem dla pracodawcy. Jak sądy zapatrują się na uzasadnienie takiego wypowiedzenia?

Po pierwsze, w stosunku do osób na stanowiskach kierowniczych stosuje się wyższe wymogi odnośnie stopnia zaufania, jakie pracodawca chciałby mieć do takiej osoby. Po drugie, osoby zatrudnione na stanowiskach kierowniczych ponoszą także większą odpowiedzialność niż szeregowi pracownicy za to, że nie wykonują lub nienależycie wykonują swoje obowiązki (postanowienie SN z dnia 2 grudnia 2004 r., II PK 215/04;). Po trzecie, w tym przypadku przyczynę wypowiedzenia mogą stanowić również okoliczności niezależne od pracownika (wyrok SN z dnia 2 października 1996 r., I PRN 69/96; oraz wyrok SN z dnia 15 grudnia 1976 r., I PRN 125/76). 

Sformułowanie wypowiedzenia jest w tym przypadku także relatywnie łatwiejsze dla pracodawcy, gdyż w przypadku osób zatrudnionych na stanowiskach kierowniczych, podając przyczynę wypowiedzenia umowy o pracę pracodawca nie musi odnosić się do konkretnych naruszeń, wystarczająca jest ogólna ocena wykonywania nałożonych na pracownika obowiązków. Nie może jednak przerzucać na pracownika zatrudnionego na kierowniczym stanowisku całej odpowiedzialności za brak spodziewanych wyników w pracy, jeżeli swoim zachowaniem przyczynił się w sposób istotny do złego funkcjonowania zakładu pracy (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 21 maja 2002 r., III APa 171/01;), nie może również wymagać, by pracownik kierujący podwładnymi o niskich kompetencjach, na dobór których nie miał wpływu, przejmował ich obowiązki (wyrok SN z dnia 12 lipca 2006 r., II PK 2/06;). Orzecznictwo wymaga od osób na takich stanowiskach także umiejętności organizacyjnych, umiejętności pracy w zespole, a ich brak może uzasadniać wypowiedzenie.

Z zagadnieniem likwidacji stanowiska pracy wiąże się też tzw. kryterium zarobkowe. W wyroku Sądu Najwyższego z dnia 19 listopada 2012 r. sygn. I PK 115/12 przyjęto, że kryterium wysokości zarobków, jako kryterium doboru do zwolnień, ma charakter zobiektywizowany, pozwala na uniknięcie wątpliwości i subiektywizacji ocen. Wiąże się ponadto bezpośrednio z przyczyną zwolnień niedotyczących pracownika. Wysokie zarobki stanowią kryterium doboru pracownika w przypadku redukcji, jednak nie mogą stanowić wyłącznej i samodzielnej przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę. Sąd Najwyższy stwierdził, że kryterium zarobkowe jest jak najbardziej dopuszczalne w sytuacji, w której zmniejszenie stanu zatrudnienia ma podłoże ekonomiczne w postaci trudności finansowych. Może to mieć zastosowanie też do stanowisk kierowniczych.

Aleksandra Dalecka

adwokat

Kancelaria Zdanowicz i Wspólnicy

Kontakt: blog@zdanowiczlegal.pl