Maksymalne odsetki – jak funkcjonują w praktyce?

Zgodnie z art. 359 § 21 Kodeksu cywilnego maksymalna wysokość odsetek wynikających z czynności prawnej nie może w stosunku rocznym przekraczać czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego. Obecnie odsetki maksymalne wynoszą 24% w skali roku. Pojęcie odsetek maksymalnych zostało wprowadzone do Kodeksu cywilnego z dniem 20 lutego 2006 r. i dotyczy wszystkich uczestników obrotu. Górna granica odsetek ma zastosowanie zarówno w stosunkach między przedsiębiorcą (np. instytucją finansową) i konsumentem, w obrocie obustronnie profesjonalnym - między samymi przedsiębiorcami, a także w stosunkach między samymi konsumentami. 

Jeżeli wbrew postanowieniom przywołanego przepisu, w umowie zostały przewidziane odsetki wyższe w stosunku rocznym niż odsetki maksymalne, klauzula taka nie staje się nieważna jako sprzeczna z prawem. Ustawodawca ustanowił sankcję w postaci redukcji odsetek przewyższających dopuszczalną granicę do odsetek maksymalnych określonych na podstawie omawianego przepisu. Obniżenie wysokości odsetek do poziomu dopuszczalnych odsetek maksymalnych następuje z mocy prawa, bez konieczności dokonywania zmiany umowy przez strony czy składania oświadczenia przez jedną z nich. Ustanowiono ponadto zakaz umownego wyłączania czy ograniczania przepisów o odsetkach maksymalnych, także w razie wyboru prawa obcego. Gdyby w umowie zawarto takie postanowienia ograniczające, wówczas automatycznie zastosowanie znajdą przepisy Kodeksu cywilnego o wysokości odsetek maksymalnych 

Gabriela Waraszkiewicz 

adwokat 

Kancelaria Zdanowicz i Wspólnicy 

kontakt: blog@zdanowiczlegal.pl