Jak przygotować się do emisji obligacji?

W naszym cyklu dotyczącym obligacji omówiliśmy dotychczas wady i zalety emisji tych papierów wartościowych w stosunku do innych źródeł pozyskiwania finansowania oraz podstawową procedurę emisji obligacji własnych (kliknij tutaj). Warto jeszcze w paru słowach wspomnieć, jak przygotować się do emisji obligacji przez spółkę. 

Przede wszystkim należy dokonać analizy finansowych możliwości spłacenia obligacji wraz z oprocentowaniem i ustanowienia zabezpieczeń. Pamiętajmy, że zaciąganie zobowiązań, których z góry zakładamy, że możemy nie spłacić, rodzi nie tylko ryzyko wpłynięcia pozwu o zapłatę przeciwko spółce. Może spowodować w pewnych sytuacjach osobistą odpowiedzialność za zobowiązania członków zarządu, a nawet odpowiedzialność karną. 

Analizę finansową można przeprowadzić własnymi siłami lub skorzystać z pomocy profesjonalnych podmiotów doradczo - audytorskich. 

Aby pozyskać inwestorów, jeśli nie proponujemy nabycia obligacji z góry wybranym podmiotom, konieczne z reguły jest stworzenie prezentacji dotyczącej emitenta i proponowanych papierów wartościowych. 

Kolejnym etapem jest przygotowanie dokumentacji emisyjnej. Na tym etapie wskazane jest skorzystanie z pomocy Kancelarii, która zweryfikuje umową lub statut spółki, sprawdzi wymogi korporacyjne związane z emisją, przygotuje lub zweryfikuje stosowne dokumenty do emisji, przy uwzględnieniu jej charakteru i do ustanowienia zabezpieczeń. 

Aleksandra Dalecka

adwokat

Kancelaria Zdanowicz i Wspólnicy

Kontakt: blog@zdanowiczlegal.pl

Obligacje korporacyjne a finansowanie spółki przez emisję akcji

W naszym cyklu o obligacjach korporacyjnych omawialiśmy już wady i zalety emisji obligacji w stosunku do zaciągnięcia kredytu czy zaciągnięcia pożyczki (kliknij tutaj). Obecnie słów kilka mających na celu porównanie finansowania spółki przez emisję obligacji w stosunku do pozyskania kapitału w drodze emisji akcji. 

Przede wszystkim obligacje co do zasady nie powodują, że nabywca obligacji uzyskuje jakiekolwiek inne prawa względem spółki niż zobowiązanie pieniężne spółki do spłaty obligacji. Wyjątkiem od tej reguły są obligacje z prawem pierwszeństwa (obligacje uprawniające obligatariuszy - oprócz innych świadczeń - do subskrybowania akcji spółki z pierwszeństwem przed jej akcjonariuszami) i obligacje zamienne na akcje (obligacje uprawniające do objęcia akcji emitowanych przez spółkę w zamian za te obligacje). Brak przełożenia obligacji zwykłego typu na uprawnienia korporacyjne obejmujących obligacje powoduje oczywiście większą niezależność emitenta od nabywców obligacji. Gdyby zamiast obligacji spółka celem finansowania wypuściłaby nową emisję akcji, musiałaby liczyć się z "wpuszczeniem" do spółki nowych akcjonariuszy, którzy mieliby wpływ chociażby przez głosowanie na dalsze funkcjonowanie spółki. Oczywiście w przypadku emisji obligacji obligatariusze też w pewnym stopniu mogą wpływać na losy spółki (chociażby przez złożenie wniosku o upadłość, gdy spółka nie spłaci obligacji), lecz nie mają możliwości decydowania o bieżącej działalności spółki, nie pobierają dywidendy itd.

Jakie więc są zalety dla obligatariuszy nabywania obligacji w porównaniu z akcjami? Przede wszystkim odsetki od zobowiązania obligacyjnego oraz ich wysokość nie zależą od sytuacji ekonomicznej spółki oraz od wypracowanego przez nią zysku. Jeśli zamiast obligacji nabyłoby się akcje, udział w zysku byłby w pierwszej kolejności zależny od tego, czy spółka go w ogóle wypracuje, a nadto od głosowania na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy w przedmiocie zysku, np. mogłaby zostać podjęta uchwała o przeznaczeniu go na kapitał zapasowy i wówczas i tak dywidenda nie byłaby wypłacona. Obligacja jest zatem finansowo pewniejsza dla nabywcy. Nie mówimy przy tym o obligacjach przychodowych, które mogą być emitowane tylko przez określone podmioty. 

Również w przypadku upadłości obligacje zabezpieczone na majątku emitenta chronione są w szczególny sposób (vide art. 483 i nast. prawa upadłościowego i naprawczego). Takich przywilejów nie mają nabywcy akcji.

Niebagatelne znaczenie dla podmiotu chcącego pozyskać kapitał może być szybkość emisji obligacji w porównaniu do podwyższania kapitału zakładowego w drodze emisji nowych akcji. Sprawne zorganizowanie procesu emisji obligacji pozwala z reguły na najszybsze pozyskanie środków. Polecamy w tym zakresie skorzystać z usług Kancelarii.

Aleksandra Dalecka

adwokat

Kancelaria Zdanowicz i Wspólnicy

Kontakt: blog@zdanowiczlegal.pl

Emisja obligacji krok po kroku - jak przygotować emisję obligacji

W poprzednich wpisach wskazaliśmy na zalety emisji obligacji jako sposobu finansowania działalności spółek (kliknij tutaj), natomiast dziś chcę pokrótce omówić poszczególne etapy emisji obligacji. 

Na wstępie należy zaznaczyć, że w ustawie o obligacjach z dnia 29 czerwca 1995 roku („Ustawa”) ustawodawca przewidział łącznie trzy tryby emisji obligacji, wskazując, że w przypadku emisji obligacji publicznych należy stosować również przepisy ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych. Jednakże przedmiotem niniejszego opracowania są obligacje prywatne emitowane i proponowane do nabycia na podstawie art. 9 ust 3 Ustawy. 

W przypadku emisji prywatnej emitent kieruje propozycje nabycia obligacji do ściśle określonych podmiotów, których liczba nie może być większa niż 149, zaś sama propozycja powinna zawierać dane pozwalające na ocenę sytuacji finansowej emitenta, a w szczególności:

- cele emisji, jeżeli są określone;

- wielkość emisji;

- wartość nominalną i cenę emisyjną obligacji lub sposób jej ustalenia;

- warunki wykupu;

- warunki wypłaty oprocentowania;

- wysokość i formę ewentualnego zabezpieczenia i oznaczenia podmiotu udzielającego zabezpieczenia;

- wartość zaciągniętych zobowiązań na ostatni dzień kwartału poprzedzającego udostępnienie propozycji nabycia oraz perspektywy kształtowania zobowiązań emitenta do czasu całkowitego wykupu obligacji proponowanych do nabycia. 

Na emitencie spoczywają również obowiązki związane z sprawozdawczością finansową, gdyż zgodnie z art. 10 ust. 3 Ustawy, jest on zobowiązany udostępnić potencjalnym obligatariuszom sprawozdanie finansowe, sporządzone na dzień bilansowy przypadający nie wcześniej niż 15 miesięcy przed datą publikacji warunków emisji, wraz z opinią biegłego rewidenta. Ponadto w okresie od dokonania emisji do wykupu obligacji emitent powinien udostępniać obligatariuszom swoje roczne sprawozdania finansowe wraz z opinią biegłego rewidenta. W przypadku emisji prywatnej nie jest wymagane sporządzenie prospektu emisyjnego, ani też memorandum informacyjnego, natomiast przyjęcie oferty następuje przez złożenie stosownego oświadczenia, po czym następuje wydanie dokumentów obligacji. Obligacje mogą być również emitowane w formie zdematerializowanej, które są rejestrowane na rachunku prowadzonym przez: Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych, dom maklerski lub bank. Wówczas podmiot ten zapewnia również obsługę wypłaty świadczeń związanych z obligacjami – odsetek oraz kwoty ich wykupu. 

Ustawa przewiduje również terminy związane z nabyciem obligacji w ramach emisji prywatnej, a mianowicie: termin na przyjęcie propozycji nabycia obligacji wynosi 3 tygodnie od dnia jej otrzymania, przy czym emitent może określić inny termin. Natomiast kolejne propozycje nabycia nie mogą być składane w terminie dłuższym niż 6 tygodni od dnia złożenia propozycji. Zaś maksymalny termin przydziału obligacji wynosi 6 tygodni od dnia złożenia ostatniej propozycji nabycia, jednak i w tym przypadku emitent może w warunkach emisji określić krótszy termin. 

W przypadku emisji prywatnej warto skorzystać z pomocy prawnika, który w sposób fachowy przygotuje stosowną dokumentację, w tym również dokumenty wewnętrzne, a także wesprze spółkę przy zawarciu umowy z firmą inwestycyjną. Polecamy w tym zakresie usługi naszej Kancelarii, która wielokrotnie wspierała pomocą prawną emisje prywatne obligacji przez naszych klientów. 

Artur Stosio

adwokat

Kancelaria Zdanowicz i Wspólnicy

kontakt: blog@zdanowiczlegal.pl 

Emisja obligacji w spółce a finansowanie przez kredyt

W poprzednim poście (kliknij tutaj) omówiliśmy powody, dla których spółki emitują obligacje własne. Dziś porównamy wady i zalety emisji obligacji w stosunku do zaciągnięcia kredytu.

Przede wszystkim przy emisji obligacji własnych z oczywistych powodów odpada badanie zdolności kredytowej, jak to ma miejsce w bankach przed udzieleniem kredytu. Wyemitować obligację mogą nawet zatem te podmioty, które kredytu by nie uzyskały na dany cel. Należy jednak zawsze mieć na uwadze, iż zaciągając zobowiązanie z obligacji trzeba mieć możliwość jego spłaty. Jeśli emitujemy obligacje, wiedząc, iż nie będziemy w stanie ich spłacić, narażamy się nawet na odpowiedzialność karną z tytułu tzw. oszustwa. W przestępstwie tym jest istotny zamiar jego popełnienia, jednak zamiar ten bada się poprzez kryteria obiektywne, tj. między innymi przez badanie czy podmiot dysponował środkami na spłacenie zobowiązania. Oczywiście przy emisji obligacji w spółkach istotne będzie też wskazanie osoby, która z tego tytułu odpowiada, ale to już zagadnienia natury karnej, które mogą być przedmiotem analizy i porady prawnej ze strony Kancelarii. 

Zaletą obligacji może być pozyskanie środków finansowych od wielu podmiotów, co pozwala także na mniejsze ich zaangażowanie finansowe - mogą przeznaczyć na to mniejsze kwoty. Kredyt udziela z reguły bank, czasem konsorcjum banków, nadto może być ograniczony przez tzw. limity zaangażowania.

W przypadku zobowiązania obligacyjnego to emitent decyduje o oprocentowaniu i terminach spłaty, w przeciwieństwie do kredytu, gdzie bank proponuje pewien produkt bankowy, a pole do negocjacji z reguły pozostaje nie za duże. Oczywiście w przypadku obligacji winna być ona na tyle atrakcyjna, by znalazła nabywców.

Zarówno w przypadku emisji obligacji jak i kredytu trzeba się liczyć z pewnymi kosztami do poniesienia. Emisja obligacji może być zorganizowana jednak w sposób mniej kosztowny niż wszystkie opłaty bankowe (zapytaj o wycenę Kancelarię).

Aleksandra Dalecka

adwokat

Kancelaria Zdanowicz i Wspólnicy

Kontakt: blog@zdanowiczlegal.pl

Obligacje korporacyjne jako sposób finansowania spółek

W dobie uszczelnienia się polityki kredytowej banków coraz trudniej przekonać te instytucje, by zapewniły finansowanie dla projektu gospodarczego. Nawet jeśli przedsiębiorcy teoretycznie udałoby się je pozyskać, częstokroć skorzystanie z takiego instrumentu finansowego przerastałyby jego możliwości finansowe i zdolność do ustanowienia wymaganych przez banki zabezpieczeń. Pozostaje wówczas sięgnięcie do alternatywnych dla kredytów źródeł finansowania. 

Jednym z takich źródeł jest emisja obligacji własnych przez spółki. Obligacje są regulowane w ustawie o obligacjach z dnia 29 czerwca 1995 roku ze zm. Przez obligację rozumie się papier wartościowy emitowany w serii, w którym emitent stwierdza, że jest dłużnikiem właściciela obligacji (obligatariusza) i zobowiązuje się wobec niego do spełnienia określonego świadczenia. Jest to więc swoista pożyczka, której wyrazem jest papier wartościowy w postaci obligacji. W przeciwieństwie jednak do pożyczki, która co do zasady podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych, emisja obligacji nie jest obciążona takim ciężarem.

Ważne jest, iż obligacje zgodnie z art. 2 pkt 1) ww. ustawy mogą emitować m.in. podmioty prowadzące działalność gospodarczą, posiadające osobowość prawną, a także spółki komandytowo-akcyjne. Oznacza to, że emitentem może być także spółka z ograniczoną odpowiedzialnością czy spółka akcyjna. 

Emisja obligacji służy zatem do pozabankowego pozyskania funduszy. Powody emisji obligacji mogą być oczywiście różne, np. chęć zebrania finansowania na określony projekt, restrukturyzacja zadłużenia (spłata dotychczasowych zobowiązań i zaciągnięcie nowych z tytułu obligacji z innym terminem spłaty), bieżąca działalność operacyjna. Cel emisji może, ale nie musi znaleźć się w treści obligacji. 

Aby uatrakcyjnić obligację dla potencjalnych nabywców winna ona być zabezpieczona, a informacja o zakresie i formie zabezpieczenia powinna znaleźć się w jej treści. 

Obligacje mogą być też emitowane w formie niematerialnej, ale wówczas mogą to czynić tylko profesjonalne podmioty wskazane w art. 5a ust. 3 ustawy o obligacjach. Wówczas prawa i obowiązki emitenta i obligatariuszy są określone w warunkach emisji.

Aleksandra Dalecka

adwokat

Kancelaria Zdanowicz i Wspólnicy

Kontakt: blog@zdanowiczlegal.pl

Obligacja zamiast pożyczki czy kredytu

Emisja obligacji jest jedną z form pozyskiwania kapitału przez spółki handlowe, ale także jednostki samorządu terytorialnego. Definicję obligacji zawiera Ustawa z dnia 29 czerwca 1995 roku o obligacjach („Ustawa”), zgodnie z którą obligacja jest papierem wartościowym emitowanym w serii, w której emitent stwierdza, że jest dłużnikiem właściciela obligacji (obligatariusza) i zobowiązuje się wobec niego do spełnienia określonego świadczenia, które może mieć charakter pieniężny lub niepieniężny. Ustawa reguluje również, jakie podstawowe informacje powinien zawierać dokument obligacji, należą do nich w szczególności: podstawa prawnej emisji (np. uchwała odpowiedniego organu emisji obligacji), nazwa (firma) i siedziba emitenta, miejsce i numer wpisu do właściwego rejestru, wartość nominalna i numer kolejny obligacji, zakres i forma zabezpieczenia oraz ewentualnie data, od której nalicza się oprocentowanie, wysokość oprocentowania, terminy jego wypłaty i miejsce płatności. Z tym, że należy pamiętać, że obligacje nie muszą mieć formy dokumentu, wówczas mają one formę zapisu w ewidencji prowadzonej przez Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych lub banki. 

Emisja obligacji wydaje się bardziej atrakcyjną formą finansowania inwestycji przez podmioty gospodarcze niż kredyt bankowy, szczególnie w ich wczesnej fazie rozwoju, kiedy wiarygodność kredytowa dla banku jest jeszcze niska. Jedną z zalet takiej formy finansowania jest możliwość elastycznego dopasowania warunków emisji obligacji do potrzeb biznesowych emitenta, a w szczególności możliwość doboru odpowiedniego terminu ich emisji. Istotną kwestią jest również możliwość wydłużenia, w stosunku do kredytu, okresu spłaty zobowiązań, gdyż planując emisję obligacji emitent może zaproponować nawet dziesięcioletni okres ich zapadalności, na co w wielu przypadkach nie zgodziłby się bank udzielający kredytu. Co więcej, w obecnych czasach banki z większą ostrożnością udzielają kredytów, szczególnie na bardziej ryzykowne inwestycje w niektórych branżach, dlatego też emisja obligacji może pozostać jedyną dostępną opcją finansowania. W stosunku do pożyczki emisja obligacji może być bardziej opłacalna również z uwagi na brak obciążeń podatkowych z nią związanych, natomiast pożyczka opodatkowana jest podatkiem od czynności cywilnoprawnych w wysokości 2% kwoty pożyczki. 

Warto pamiętać także o możliwości emisji obligacji zamiennych na akcje, dzięki którym wierzyciel z tytułu obligacji może stać się akcjonariuszem. Rozwiązanie takie musi przewidywać statut spółki, natomiast uchwała o emisji obligacji zamiennych, zgodnie z Ustawą, powinna określać w szczególności: zakres przyznawanego prawa oraz warunki jego realizacji, w tym rodzaj akcji wydawanych w zamian za obligacje, sposób przeliczenia obligacji na akcje, z tym jednak, że na każdy jeden złoty wartości nominalnej obligacji może przypadać najwyżej jeden złoty wartości nominalnej akcji oraz maksymalną wysokość podwyższenia kapitału akcyjnego w drodze zamiany obligacji na akcje. Uchwała ta, wskazująca również maksymalną wysokość podwyższenia kapitału akcyjnego, podlega wpisowi do KRS. Jednakże w takim przypadku, choć spółka unika angażowania własnych środków finansowych, akcjonariusze muszą liczyć się z możliwością zmiany struktury właścicielskiej spółki i ewentualnym rozdrobnieniem kapitału akcyjnego. 

Artur Stosio 

prawnik 

Kancelaria Zdanowicz i Wspólnicy 

kontakt: blog@zdanowiczlegal.pl