Konsekwencje niezłożenia PIT-u w terminie

Z dniem 30 kwietnia upływa każdoroczne termin do złożenia rocznego zeznania podatkowego. Termin ten wynika wprost z Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z art. 45 ust. 1 Ustawy podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym. Co istotne, jest to termin o charakterze materialnoprawnym, którego nie można skutecznie przywrócić. Pojawia się zatem pytanie, jakie konsekwencje wiążą się z jego niedotrzymaniem? 

W pierwszej kolejności należy pokreślić, że deklaracja podatkowa złożona po terminie jest ważna, a urząd skarbowy nie może odmówić jej przyjęcia.

Niezależnie od tego jednak podatnikowi, który przed wybiciem północy z 30 kwietnia na 1 maja, nie złożył zeznania podatkowego, grozi odpowiedzialność karno-skarbowa, co oznacza, że może on zostać ukarany za wykroczenie albo za przestępstwo skarbowe. Kryterium rozróżniające wykroczenie od przestępstwa stanowi wysokość uszczuplenia lub narażenia na uszczuplenie należności publiczno-prawnej. W świetle art. 53 § 3 k.k.s. jeśli wysokość ta nie przekracza pięciokrotności minimalnego wynagrodzenia za pracę w czasie popełnienia czynu, mamy do czynienia z wykroczeniem skarbowym, w przeciwnym wypadku – z przestępstwem skarbowym. Nadmieniam, iż w 2016 r. minimalne wynagrodzenie za pracę wynosi 1.850,00 zł (Rozporządzenie Rady Ministrów z 11 września 2015 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2016 r., Dz.U. 2015 r. poz. 1385).

Praktyczne rozróżnienie dla podatnika przejawia się natomiast w rodzaju sankcji, które grożą mu za popełnienie wykroczenia lub przestępstwa skarbowego. Zgodnie z art. 48 § 1 k.k.s., kara grzywny w przypadku wykroczeń skarbowych, może być wymierzona w granicach od jednej dziesiątej do dwudziestokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia, chyba że kodeks stanowi inaczej, tj. w granicach od kwoty185 zł do kwoty 37.000 zł. Natomiast popełnienie przestępstwa skarbowego wiąże się z surowszymi sankcjami, a mianowicie karą grzywny w wysokości od kwoty 617 zł do kwoty 17.769.600 zł, a ponadto możliwością wymierzenia kary ograniczenia lub pozbawienia wolności. Wysokość grzywny wynika w tym przypadku z art. 23 § 1 k.k.s., zgodnie z którym sąd określa liczbę stawek oraz wysokość jednej stawki dziennej. Jeżeli k.k.s. nie stanowi inaczej, najniższa liczba stawek wynosi 10, a najwyższa 720. Ustalając stawkę dzienną, sąd bierze pod uwagę dochody sprawcy, jego warunki osobiste, rodzinne, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe. Niemniej jednak, stawka dzienna nie może być niższa od jednej trzydziestej części minimalnego wynagrodzenia ani też przekraczać jej czterystukrotności.

Warto jednak pamiętać, że w razie niezłożenia deklaracji podatkowej do dnia 30 kwietnia, podatnik ma szansę uniknąć dotkliwych konsekwencji karno-skarbowych. Służy temu instytucja przewidziana w art. 16 § 1 k.k.s., tzw. „czynny żal”. Zgodnie z tym przepisem niezwłoczne zawiadomienie urzędu skarbowego przez podatnika o niezłożeniu zeznania podatkowego w terminie, przy jednoczesnym uregulowaniu należności podatkowych, może uchronić go od kary za przestępstwo lub wykroczenie skarbowe. Jaką treść powinien zawierać „czynny żal”? Zgodnie z przepisami k.k.s. należy podać „istotne okoliczności czynu zabronionego”, przez co należy rozumieć dokładny opis zaistniałej sytuacji, wyjaśnienie przyczyn niedotrzymania terminu podatkowego. Niemniej jednak, „czynny żal” nie zawsze przynosi pożądany skutek. Jego pozytywne rozpatrzenie zależy od uznania organu. Poza tym ważne jest niezwłoczne podjęcie odpowiednich kroków przez podatnika, ponieważ „czynny żal” nie będzie skuteczny w przypadku, gdy zostanie złożony w czasie, kiedy urząd skarbowy miał już wyraźnie udokumentowaną wiadomość o popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia skarbowego. 

Abstrahując od powyższego, należy wskazać, że sankcją najczęściej stosowaną bezpośrednio przez organy podatkowe w razie niezłożenia deklaracji podatkowej w wyznaczonym terminie, jest mandat. Jego wysokość nie może przekroczyć dwukrotności minimalnego wynagrodzenia, tj. obecnie kwoty 3.700 zł. 

Innego rodzaju konsekwencje związane ze złożeniem deklaracji podatkowej po terminie, to m. in. brak możliwości rozliczenia wspólnie z małżonkiem czy przekazania 1% podatku na rzecz organizacji pożytku publicznego. Ponadto, w świetle przepisów Ordynacji podatkowej, podatek niezapłacony w terminie staje się zaległością podatkową, co oznacza dodatkowo konieczność zapłaty odsetek.

Mając na uwadze powyższe, warto zapisać w swoim kalendarzu datę 30 kwietnia i pamiętać, że jednym z naszych podstawowych obowiązków w kontaktach z urzędami skarbowymi jest dotrzymywanie wyznaczonych terminów. Natomiast ich przekroczenie może wiązać się z dotkliwymi sankcjami o charakterze przede wszystkim finansowym.

Katarzyna Sobczyk

prawnik

Kancelaria Zdanowicz & Wspólnicy

Kontakt: blog@zdanowiczlegal.pl

Zmiany w opodatkowaniu spółek komandytowo-akcyjnych

Zgodnie z przyjętym przez Sejm w dniu 8 listopada 2013 roku, projektem ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku tonażowym, podatkiem CIT zostaną objęte spółki komandytowo-akcyjne. Oznacza to, że obowiązek zapłaty podatku będzie istniał zarówno na poziomie spółek komandytowo-akcyjnych, jak i na poziomie jej komplementariuszy oraz akcjonariuszy. Warto zauważyć, że wbrew rządowemu projektowi spod opodatkowania podatkiem CIT, na skutek poprawek Senatu, nadal zostały wyłączone spółki komandytowe. 

Aby uchwalone przez parlament zmiany weszły w życie od dnia 1 stycznia 2014 roku, ustawa nowelizująca powinna zostać podpisana przez Prezydenta i opublikowana w Dzienniku Ustaw przed dniem 30 listopada 2013 roku. Podpisanie ustawy miało miejsce w dniu wczorajszym.

Istnieje jednak możliwość stosowania przez spółki komandytowo-akcyjne obecnych przepisów także w 2014 roku, pod warunkiem, że rok obrotowy takiej spółki rozpocznie się przed dniem 31 grudnia 2013 roku, przy czym nie dotyczy to spółek, które powstały lub których rok obrotowy uległ zmianie po wejściu w życie omawianych przepisów. 

Artur Stosio

prawnik 

Kancelaria Zdanowicz i Wspólnicy

kontakt: blog@zdanowiczlegal.pl 

Podatek od nieruchomości – kto pobiera i czy nabywca zawsze ma obowiązek składania deklaracji

Podatek od nieruchomości należy do grupy podatków lokalnych, wobec tego organem właściwym w sprawie tego podatku jest wójt gminy, względnie burmistrz lub prezydent (art. 1c Ustawy z dnia 12 stycznia 1991 roku o podatkach i opłatach lokalnych („Ustawa”). 

Generalnie podatkiem od nieruchomości objęte są: 

1. grunty; 

2. budynki lub ich części; 

3. budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. 

Jednakże Ustawa w art. 7 przewiduje wiele przypadków, w których poszczególne rodzaje nieruchomości zwolnione są z podatku. Należą do nich także grunty stanowiące nieużytki, pod warunkiem, że nie są wykorzystywane na prowadzenie działalności gospodarczej. 

Zgodnie z art. 6 ust. 6 Ustawy, osoby fizyczne są zobowiązane złożyć właściwemu organowi podatkowemu informację o nieruchomościach i obiektach budowlanych w formie deklaracji w terminie 14 dni od dnia wystąpienia okoliczności uzasadniających powstanie albo wygaśnięcie obowiązku podatkowego. Obowiązek ten powstaje od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstały okoliczności uzasadniające jego powstanie, do których zaliczyć można w szczególności zakup nieruchomości. Warto wspomnieć, iż deklarację należy złożyć samodzielnie, gdyż nie czyni tego notariusz, jak w przypadku podatku od czynności cywilnoprawnych. 

Należy pamiętać jednak, że zwolnienia poszczególnych rodzajów nieruchomości z podatku, w tym nieużytków, nie zwalniają podatnika z obowiązku złożenia przed właściwym organem informacji o nieruchomościach i obiektach budowlanych oraz deklaracji na podatek od nieruchomości. Należy podkreślić, że generalnie niezłożenie informacji podatkowej lub złożenie jej po terminie może narazić podatnika na odpowiedzialność karną przewidzianą w art. 54 Kodeksu karnego skarbowego („kks”). Zgodnie z tym przepisem przestępstwo lub wykroczenie skarbowe popełnia osoba, która uchylając się od opodatkowania, nie ujawni właściwemu organowi przedmiotu lub podstawy opodatkowania albo nie składa deklaracji, przez co naraża podatek na uszczuplenie. Kks przewiduje w takiej sytuacji karę grzywny lub karę ograniczenia wolności, natomiast w przypadkach uszczuplenia podatku małej wartości tylko karę grzywny. Jednakże w przypadku nieużytków brak jest podstaw do nakładania na podatnika powyższych sankcji, gdyż trudno wówczas mówić o uszczupleniu podatku, skoro ten rodzaj gruntów podlega ustawowemu zwolnieniu z opodatkowania. 

Generalnie zobowiązanie podatkowe, w tym także te z tytułu podatku od nieruchomości, przedawniają się z upływem 3 lat od końca roku podatkowego, w którym postał obowiązek podatkowy, jeżeli podatnik złożył w odpowiednim terminie deklarację podatkową. Natomiast, gdy deklaracja nie została złożona, zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy. Zaś karalność wykroczenia skarbowego, zgodnie z art. kks przedawnia się po roku od jego popełnienia, jeżeli w tym czasie zostanie wszczęte postępowanie karne skarbowe przeciwko sprawcy, to automatycznie okres przedawnienia ulegnie przedłużeniu o dwa lata. W przypadku przywołanego powyżej przestępstwa skarbowego karalność ustaje, jeśli od czasu jego popełnienia upłynęło 5 lat, przy czym zgodnie z art. 44 § 2 karalność przestępstwa skarbowego polegającego na uszczupleniu lub narażeniu na uszczuplenie należności publicznoprawnej ustaje także wówczas, gdy nastąpiło przedawnienie tej należności. 

Artur Stosio 

prawnik 

Kancelaria Zdanowicz i Wspólnicy 

kontakt: blog@zdanowiczlegal.pl 

Opodatkowanie umowy pożyczki – stawki, terminy i zwolnienia podatkowe

Umowa pożyczki podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, na podstawie regulacji Ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych z dnia 9 września 2000 roku („Ustawa”). 

Obowiązek podatkowy, w przypadku umowy pożyczki, postaje w chwili zawarcia umowy i zgodnie z art. 4 pkt 7 obciąża biorącego pożyczkę. Natomiast podstawą opodatkowania umowy pożyczki jest jej kwota, gdy pożyczka dotyczy oznaczonej kwoty pieniędzy, oraz wartość pożyczki, gdy przedmiotem pożyczki są rzeczy oznaczone co do gatunku (art. 6 ust. 1 pkt 7 Ustawy). Zaś stawka podatku wynosi 2% (art. 7 ust. 1 pkt 4 Ustawy). 

Należy jednakże w tym miejscu wskazać na katalog licznych zwolnień od podatku zawarty w art. 9 pkt 10, należą do nich w szczególności pożyczki udzielane: 

1) przez przedsiębiorców niemających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej siedziby lub zarządu, prowadzących działalność w zakresie kredytowania oraz udzielania pożyczek, 

2) w formie pieniężnej na podstawie umowy zawartej między osobami, o których mowa w art. 4a Ustawy z dnia 28 lipca 1983 roku o podatku od spadków i darowizn (tj. małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę) w wysokości przekraczającej kwotę 9.637 zł, pod warunkiem: 

– złożenia deklaracji w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych właściwemu organowi podatkowemu w terminie 14 dni od daty dokonania czynności, 

– udokumentowania otrzymania przez biorącego pożyczkę pieniędzy na rachunek bankowy, albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym, 

§ na podstawie umowy zawartej między osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej do wysokości kwoty niepodlegającej opodatkowaniu - na zasadach określonych w przepisach o podatku od spadków i darowizn, 

§ na podstawie umowy zawartej między innymi podmiotami niż ww. osoby najbliższe do łącznej wysokości nieprzekraczającej kwoty 5.000 zł od jednego podmiotu i 25.000 zł od wielu podmiotów - w okresach 3 kolejnych lat kalendarzowych, począwszy od dnia 1 stycznia 2009 roku, 

§ przez wspólnika (akcjonariusza) spółce kapitałowej. 

Ustawa przewiduje także 20% stawkę podatku od umowy pożyczki, jeżeli w wyniku czynności podjętych przez organ podatkowy, podatnik powołuje się na fakt zawarcia umowy pożyczki, a należny podatek nie został przez niego zapłacony oraz w sytuacji, gdy pożyczka pomiędzy osobami najbliższymi nie została udokumentowana potwierdzeniem wpłaty na rachunek bankowy. 

Podatek od umowy pożyczki podatnik powinien uiścić na konto lub w kasie właściwego urzędu skarbowego w terminie 14 dni od daty zawarcia umowy, składając przy tym deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC-3). 

Artur Stosio 

prawnik 

Kancelaria Zdanowicz i Wspólnicy 

kontakt: blog@zdanowiczlegal.pl 

Opodatkowanie nabycia udziałów w spółce

Transakcja sprzedaży udziałów w kapitale zakładowym spółki z ograniczoną odpowiedzialnością niesie za sobą powstanie obowiązku podatkowego wynikającego z Ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych z dnia 9 września 2000 roku („Ustawa”). 

Podatkiem od czynności cywilnoprawnych opodatkowane są między innymi umowy sprzedaży praw majątkowych, a więc także umowy sprzedaży udziałów. Zgodnie z art. 4 ust. 1 Ustawy, obowiązek podatkowy w takim przypadku powstaje z chwilą dokonania czynności sprzedaży, a konieczność zapłaty podatku ciąży na kupującym. Podatek w przypadku sprzedaży udziałów, wynosi 1% ich wartości rynkowej. Jednakże gdy organ podatkowy nabierze wątpliwości co wartości rynkowej praw majątkowych przyjętej przez podatnika lub jeżeli podatnik w ogóle nie określi wartości przedmiotu transakcji, wówczas organ wezwie podatnika do właściwego jej określenia, a w dalszej kolejności może wyznaczyć biegłego w celu określenia wartości rynkowej. 

Podatek od nabycia udziałów należy uiścić na konto lub w kasie właściwego urzędu skarbowego w terminie 14 dni od daty zawarcia umowy, składając przy tym deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC-3). 

Należy pamiętać również, że w przypadku osób fizycznych, powstaje obowiązek zapłaty podatku od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną, który wynosi 19% uzyskanego dochodu, który stanowi różnicę pomiędzy sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia udziałów a kosztami uzyskania przychodów tj. wydatkami pieniężnymi na objęcie udziałów lub ich wartością nominalną w przypadku aportów. Podatek od zysków kapitałowych rozliczany jest podobnie jak od innych dochodów objętych PIT, czyli przez złożenie deklaracji rocznej (PIT-38). 

Artur Stosio 

prawnik 

Kancelaria Zdanowicz i Wspólnicy 

kontakt: blog@zdanowiczlegal.pl 

Jak sformalizować darowiznę i jakie podatki trzeba zapłacić od darowizny?

Zgodnie z art. 888 Kodeksu cywilnego przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku. Co do zasady, oświadczenie o darowiźnie winno mieć formę aktu notarialnego. Niezachowanie tej formy nie przesądza jednak o nieważności tej czynności prawnej w sytuacji, gdy przyrzeczone świadczenie zostało już spełnione - darowizna może zatem zostać zawarta w formie ustnej, pisemnej, lub też nawet w sposób dorozumiany. Nie dotyczy to jednak przypadku, gdy jej przedmiotem jest własność lub użytkowanie wieczyste nieruchomości oraz prawa spółdzielcze do lokalu. Wówczas, pod rygorem nieważności, konieczna jest forma aktu notarialnego. 

Obowiązek zapłaty i wysokość podatku od darowizny zależy od kwoty nabytej darowizny oraz przynależności nabywcy do określonej grupy podatkowej. Podstawę opodatkowania stanowić tu będzie czysta wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych, a więc po potrąceniu długów i ciężarów, jeżeli wartość ta przekroczy określoną, wolną od podatku kwotę, inną dla każdej grupy podatkowej. Do pierwszej grupy podatkowej zalicza się małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę oraz teściów. Drugą grupę stanowią zstępni rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępni i małżonkowie pasierbów, małżonkowie rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonkowi rodzeństwa małżonków, małżonkowie innych zstępnych, do trzeciej zaś grupy zaliczyć należy innych nabywców. Kwota wolna od podatku wynosi odpowiednio dla I grupy 9.637 zł, 7.276 zł dla II grupy, 4.902 zł dla osób zaliczonych do III grupy podatkowej. W przypadku, gdy nabycie własności rzeczy i praw majątkowych od tej samej osoby ma miejsce więcej niż jeden raz, do wartości rzeczy i praw nabytych ostatnio dolicza się wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych od tej osoby w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie. Od podatku obliczonego od łącznej wartości nabytych rzeczy i praw majątkowych potrąca się podatek przypadający od poprzednio opodatkowanych nabytych rzeczy i praw majątkowych. 

Należy pamiętać, iż zgodnie z art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn z dnia 28 lipca 1983 roku (Dz. U. 2009, Nr 93, poz. 768), od podatku od uzyskanej darowizny całkowicie zwolnione są osoby zaliczone do I grupy podatkowej, z wyłączeniem jednak zięcia, synowej oraz teściów, pod warunkiem, że zgłoszą one nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego oraz udokumentują wartość nabytego majątku. W przeciwnym razie, osoby te będą podlegały obowiązkowi podatkowemu na równi z osobami należącymi do I grupy podatkowej, co oznacza konieczność zapłaty podatku od wartości nabytych rzeczy i praw majątkowych przekraczających kwotę 9.637 zł. Zgłoszenie do urzędu skarbowego nie będzie musiało być jednak dokonane, gdy wartość majątku nie przekroczy wskazanej powyżej kwoty wolnej od podatku lub gdy nabycie nastąpiło na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego. W tym drugim przypadku zgłoszenia dokona płatnik podatku, którym jest notariusz. 

Podatnicy obowiązani są złożyć zeznanie podatkowe właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego. W przypadku darowizny obowiązek ten powstaje - w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia. W przypadku, gdy z uwagi na przedmiot darowizny, przepisy wymagają formy szczególnej dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia tych oświadczeń. 

Obowiązek złożenia zeznania podatkowego nie ciąży na osobie obdarowanej, gdy podatek zostanie pobrany przez notariusza. Obowiązek podatkowy powstanie wówczas z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego. 

Emilia Bartosiak 

prawnik 

Kancelaria Marek Zdanowicz i Wspólnicy 

kontakt: blog@zdanowiczlegal.pl

Jak opodatkowana jest spółka komandytowo – akcyjna?

Omawiając powyższe zagadnienie należy podkreślić, że spółka komandytowo-akcyjna jest spółką osobową mającą na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą. Wobec tego spółka ta nie jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych. Podatnikami tego podatku są natomiast osoby fizyczne i osoby prawne będące komplementariuszami lub akcjonariuszami spółki komandytowo-akcyjnej. W związku ze zróżnicowanym statusem prawnym wspólników spółki komandytowo - akcyjnej zróżnicowane są również zasady opodatkowania dochodów komplementariusza i akcjonariusza. 

W przypadku dochodu komplementariusza w spółce komandytowo - akcyjnej podlega on opodatkowaniu na takich samych zasadach jak opodatkowanie dochodów wspólników innych typów spółek osobowych przewidzianych w Kodeksie spółek handlowych (k.s.h.). Jeżeli komplementariusz jest osobą fizyczną to przychody z udziału w spółce określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku oraz łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali podatkowej. 

Natomiast kwestia opodatkowania przychodu akcjonariusza z udziału w spółce komandytowo-akcyjnej była przez ostatnie lata przedmiotem orzecznictwa sądów administracyjnych, które były dalekie od przyjęcia spójnego stanowiska. Jednakże wydaje się, że zagadnienie to zostało rozstrzygnięte uchwałą siedmiu sędziów NSA z 16 stycznia 2012 roku (sygn. akt: II FPS 1/11), w której NSA stwierdził, że przychód akcjonariusza z udziału w spółce komandytowo-akcyjnej nie jest przychodem z działalności gospodarczej, dzieje się tak z uwagi na charakter prawa do udziału w zysku spółki komandytowo-akcyjnej, które powstaje i jest realizowane na takich samych zasadach jak w przypadku spółki akcyjnej, a przychód akcjonariusza z zysku do podziału wynika wyłącznie z posiadania prawa majątkowego w postaci akcji spółki komandytowo-akcyjnej. 

W związku z tym stwierdzić należy, iż przychód akcjonariusza spółki komandytowo-akcyjnej z tytułu dywidendy wypłaconej na podstawie uchwały walnego zgromadzenia o podziale zysku podlega jednorazowemu opodatkowaniu podatkiem dochodowym w dniu faktycznego otrzymania dywidendy. W przypadku osób prawnych, zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, przychodem akcjonariusza spółki komandytowo-akcyjnej z tytułu posiadanych udziałów w tej spółce są bowiem środki pieniężne lub wartości pieniężne otrzymywane w wyniku podziału zysku, a w konsekwencji przychód ten podlega opodatkowaniu dopiero w momencie faktycznej wypłaty z zysku, która z reguły następuje to po zamknięciu roku obrotowego. Jednakże zgodnie z k.s.h. możliwa jest wypłata zaliczki na poczet wypłaty z zysku także w trakcie roku obrotowego, wówczas akcjonariusz spółki komandytowo-akcyjnej obowiązany jest połączyć przychody z udziału w spółce komandytowo-akcyjnej z innymi swoimi przychodami oraz uiścić zaliczkę na podatek dochodowy z tytułu otrzymanego przychodu ze spółki za miesiąc, w którym otrzymał wypłatę z zysku. 

Artur Stosio 

prawnik 

Kontakt: blog@zdanowiczlegal.pl

Zalety spółki komandytowej jako formy prowadzenia działalności gospodarczej

Zgodnie z ustawą z dnia 15 września 2000 roku Kodeks spółek handlowych, spółka komandytowa jest spółką osobową, prowadzącą działalność pod własną firmą, stanowiącą odrębny od wspólników podmiot, mogący samodzielnie nabywać prawa, zaciągać obowiązki oraz pozywać i być pozywana. Spółka w stosunkach zewnętrznych z osobami trzecimi może być podmiotem prawa, a w konsekwencji samodzielnie nabywać m.in. prawo własności.

Cechą charakterystyczną spółki komandytowej jest występowanie dwóch rodzajów wspólników o zróżnicowanej pozycji oraz odpowiedzialności za zobowiązania spółki. Jeden ze wspólników – komplementariusz – odpowiada bez ograniczenia za zobowiązania spółki, natomiast drugi wspólnik – komandytariusz – odpowiada za zobowiązania w sposób ograniczony, do wysokości sumy komandytowej, zadeklarowanej w umowie założycielskiej spółki. Te dwa typy wspólników spółki komandytowej różni także sposób ich zaangażowania w bieżące prowadzenie spraw spółki. Generalnie to komplementariusz, który z mocy ustawy powołany jest do reprezentacji spółki, aktywnie uczestniczy w zarządzaniu nią. Pozycja komandytariusza jest ograniczona właściwie do wniesienia wkładu oraz czerpania zysków, z tym, że nie jest wykluczona reprezentacja spółki przez komandytariusza jako pełnomocnika.

Podstawową zaletą spółki komandytowej jest możliwość określenia, właściwie w dowolny sposób, przez wspólników zakresu ich odpowiedzialności za zobowiązania spółki oraz ich udziału w zyskach. Należy przy tym pamiętać, iż żaden ze wspólników nie może zostać całkowicie pozbawiony prawa do udziału w zysku, istotna jest także możliwość żądania przez wspólników corocznej wypłaty odsetek od ich wkładu kapitałowego, którą stwarza art. 53 ksh.

Kolejną z zalet spółki komandytowej jest fakt, iż odpowiedzialność za zobowiązania zarówno komplementariusza, jak i komandytariusza ma charakter subsydiarny, co oznacza, że wierzyciele mogą podjąć próbę zaspokojenia się z majątku któregoś ze wspólników, dopiero gdy egzekucja z majątku spółki okaże się nieskuteczna.

Korzystnym rozwiązaniem jest również możliwość przeprowadzenia restrukturyzacji spółki kapitałowej, przez przystąpienie przez nią do spółki komandytowej w roli komplementariusza, zaś jej wspólników w roli komandytariuszy.

Założenie spółki komandytowej oznacza także bardzo istotne korzyści w sferze podatkowej, ponieważ umożliwia jednorazowe opodatkowanie dochodu wspólników, w przeciwieństwie chociażby do opodatkowania działalności wspólników w ramach spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Spółka komandytowa nie jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych ani podatku dochodowego od osób fizycznych. Nie ciążą na niej żadne zobowiązania z tytułu podatku dochodowego, w tym spółka nie ustala przychodów i kosztów dla celów podatkowych. Podatnikiem z tytułu udziału w spółce osobowej jest wyłącznie wspólnik, zarówno komplementariusz, jak i komandytariusz, bez względu na to, czy jest nim osoba fizyczna, czy osoba prawna. Mamy zatem do czynienia z jednorazowym opodatkowaniem dochodu.

Spółka komandytowa jest zatem atrakcyjną formą prowadzenia działalności gospodarczej, zarówno z uwagi na możliwość swobodnego ukształtowania przez wspólników swoich obowiązków i uprawnień, a w szczególności możliwość ograniczenia odpowiedzialności komandytariusza za długi spółki do wysokości sumy komandytowej, a także z uwagi na korzyści podatkowe płynące z takiego modelu działalności, które często jeszcze nie są wystarczająco doceniane przez przedsiębiorców.

Artur Stosio

prawnik
Kancelaria Zdanowicz i Wspólnicy
kontakt: blog@zdanowiczlegal.pl