Przedawnienie roszczeń z pożyczki

Aby mówić o przedawnieniu roszczeń z pożyczki, celowym jest wcześniejsze zdefiniowanie samego pojęcia przedawnienia. Jest to konstrukcja, która charakteryzuje się tym, iż w wyniku upływu czasu zostajemy pozbawieni możliwości efektywnego dochodzenia swoich wierzytelności na drodze sądowej w stosunku do dłużników, lub też odwrotnie – wierzyciel nie może dochodzić wobec nas, dłużników spełnienia swojego świadczenia. 

Instytucja przedawnienia została unormowana w Kodeksie cywilnym. Zgodnie z art. 117 § 2 wspomnianej ustawy po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia. Nie będzie to dotyczyło przypadku, gdy osoba ta zrzeknie się korzystania z zarzutu przedawnienia. Zrzeczenie się zarzutu przedawnienia oznacza, że mimo upływu terminu przedawnienia, dłużnik powinien spełnić swoje zobowiązanie wobec wierzyciela. Zrzeczenie to może jednak nastąpić dopiero po upływie wspomnianego terminu, w przeciwnym bowiem razie będzie ono nieważne. 

Przedawnienie roszczenia nie oznacza, że ono nie istnieje. W wyniku upływu terminu ulegnie ono przeobrażeniu w tak zwane roszczenie niezupełne, którego cechą charakterystyczną jest niemożność przymusowego egzekwowania. 

Bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się z momentem wymagalności świadczenia, a więc z pierwszą chwilą, w której mogło ono zostać spełnione. W przypadku, gdy wymagalność roszczenia zależy od określonego działania uprawnionego, bieg terminu rozpoczyna się w dniu, w którym roszczenie stałoby się wymagalne, gdyby uprawniony dokonał czynności w najwcześniej możliwym terminie. 

Zgodnie z art. 118 Kodeksu cywilnego, jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata. W związku z tym, gdy pożyczka nie była udzielana przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, termin przedawnienia będzie wynosił 10 lat. W sytuacji natomiast, gdy umowa pożyczki została zawarta między przedsiębiorcami, była związana z prowadzeniem działalności gospodarczej, terminem przedawnienia będzie okres 3-letni. Ponadto, art. 722 kodeksu cywilnego wskazuje, iż roszczenie biorącego pożyczkę o wydanie przedmiotu pożyczki przedawnia się z upływem sześciu miesięcy od chwili, gdy przedmiot miał być wydany. 

Emilia Bartosiak 

prawnik 

Kancelaria Zdanowicz i Wspólnicy 

kontakt: blog@zdanowiczlegal.pl