Zmiany w Kodeksie spółek handlowych w 2016 roku - część I

W 2016 roku wejdą w życie dwie duże nowelizacje Kodeksu spółek handlowych. Pierwsza z nich zostanie wprowadzona do porządku prawego z dniem 1 stycznia 2016 roku, natomiast wejście w życie drugiej jest planowane na dzień 1 kwietnia 2016 roku.

W pierwszej części tej publikacji omówimy zmiany wchodzące z początkiem 2016 roku, związane z wejściem w życie ustawy Prawo restrukturyzacyjne. 

Nowelizacja wchodząca w życie już z początkiem 2016 roku dotyczy zmian Kodeksu spółek handlowych mających ścisły związek ze zmianami w postępowaniu restrukturyzacyjnym. 

Z dniem 1 stycznia 2016 roku zostanie uchylony przepis stanowiący, iż wierzytelność wspólnika albo akcjonariusza z tytułu pożyczki udzielonej spółce kapitałowej uważa się za jego wkład do spółki w przypadku ogłoszenia jej upadłości w terminie 2 lat od dnia zawarcia umowy pożyczki. Ustawodawca uznał, że brak racjonalnych postaw, aby skutek, o który mowa w przepisie, realizował się automatycznie na skutek ogłoszenia upadłości. Zdarza się tak, że efektem postępowania upadłościowego jest zaspokojenie wierzycieli w całości. Zamiast tej regulacji ustawodawca przyjął, że bardziej odpowiednim rozwiązaniem jest stworzenie dodatkowej kategorii zaspokojenie umożliwiającej zaspokojenie wspólnika/akcjonariusza po wcześniejszym zaspokojenie wszystkich innych wierzytelności. 

Od 1 stycznia 2016 roku przewidziane są także zmiany odnośnie art. 85 oraz art. 289 k.s.h (analogia do 477 § 2 k.s.h). Obecna regulacja wskazuje na skutek zakończenia postępowania (także gdy podstawą zakończenia było zaspokojenie wszystkich wierzycieli) w postaci rozwiązania spółki i obowiązku syndyka złożenia wniosku o wykreślenie z rejestru, mimo zaspokojenia wszystkich wierzycieli i pozostawania majątku należącego do upadłego. W sytuacji takiej rozwiązanie spółki nie jest potrzebne, gdyż postępowanie upadłościowe doprowadziło do usunięcia jej niewypłacalności. Pozostały majątek, w zależności od decyzji udziałowców, może służyć kontynuacji działalności spółki albo zostać podzielony między wspólników w ramach likwidacji zgodnie z przepisami k.s.h. Zasadna więc jest zmiana wyjątków określonych w art. 289 § 2 i art. 477 § 2 k.s.h., w których nie dochodzi do rozwiązania spółki, mimo ogłoszenia upadłości.

Jedną z przełomowych zmian jest nowelizacja art. 299 k.s.h. oraz wprowadzenie nowego przepisu do Kodeksu spółek handlowych - art. 2991 k.s.h. Skutkiem wprowadzonych zmian będzie rozszerzony katalog wyłączenia odpowiedzialności członka zarządu w związku z przeprowadzoną bezskuteczną egzekucją wobec spółki. Do obowiązujących obecnie przesłanek zostaje dodana okoliczność wydania postanowienie o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo o zatwierdzeniu układu w postępowaniu w przedmiocie zatwierdzenia układu, jak również okoliczność, że niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości nastąpiło nie z winy członka zarządu, albo że pomimo niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewydania postanowienia o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo niezatwierdzenia układu w postępowaniu w przedmiocie zatwierdzenia układu wierzyciel nie poniósł szkody.

Ponadto, zmiany dotyczące odpowiedzialności członków zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (art. 299 k.s.h.) sprowadzają się do wyłączenia odpowiedzialności za niezłożenie wniosku o ogłoszenie upadłości w czasie, gdy prowadzona jest egzekucja przez zarząd przymusowy, albo przez sprzedaż przedsiębiorstwa w całości na podstawie przepisów Kodeksu postępowania cywilnego, jeżeli obowiązek złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości powstał w czasie prowadzenia egzekucji. Wobec wyprowadzenia zmian w zakresie katalogu przesłanek decydujących o odpowiedzialności członków zarządu w przypadku stwierdzenia bezskuteczności egzekucji ustawodawca przyjął, iż należy również ustawowo przesądzić o stosowaniu tego przepisu do likwidatorów spółki (art. 299 1 ksh).

Katarzyna Kostyła

prawnik

Kancelaria Zdanowicz i Wspólnicy

Kontakt: blog@zdanowiczlegal.pl