Zagubiony bagaż – gdzie i w jaki sposób dochodzić swoich praw?

Ze zgubieniem bagażu mamy najczęściej do czynienia w trakcie podróży samolotem. Zgodnie z postanowieniami art. 17 Konwencji Montrealskiej (Dz. U. 2007, Nr 37, poz. 235) przewoźnik ponosi odpowiedzialność za szkodę wynikłą w razie zniszczenia, zaginięcia lub uszkodzenia bagażu zarejestrowanego w sytuacji, gdy wydarzenie, które spowodowało zniszczenie, zaginięcie lub uszkodzenie, miało miejsce na pokładzie samolotu lub w czasie, gdy zarejestrowany bagaż pozostawał pod opieką przewoźnika. Przewoźnik zwolniony jest z odpowiedzialności w takim zakresie, w jakim szkoda wynikła z naturalnych właściwości, jakości lub wad własnych bagażu. W przypadku bagażu niezarejestrowanego, łącznie z przedmiotami osobistymi, przewoźnik ponosi odpowiedzialność, jeżeli szkoda powstała z jego winy albo z winy osób za niego działających. 

W przypadku stwierdzenia utraty lub zniszczenia bagażu przez linie lotnicze koniecznym jest zgłoszenie tego faktu niezwłocznie po przybyciu na lotnisko docelowe w biurze linii lotniczych lub też u agenta reprezentującego linie. 

W przypadku uszkodzenia bagażu, podróżny powinien zgłosić ten fakt przewoźnikowi natychmiast po jego wykryciu, nie później jednak niż w ciągu siedmiu dni od dnia odbioru bagażu (w przypadku bagażu zarejestrowanego) i czternastu dni od dnia odbioru w przypadku towarów. W razie opóźnienia zastrzeżenie powinno zostać zgłoszone nie później niż w ciągu dwudziestu jeden dni od dnia, w którym bagaż lub towar został oddany do dyspozycji tej osoby. Co do formy zgłoszenia zastrzeżenia – powinno ono nastąpić pisemnie a także zostać doręczone lub wysłane we wskazanym wyżej terminie. 

Jeśli chodzi o wysokość odszkodowania przewoźnika w razie zniszczenia, zagubienia, uszkodzenia lub opóźnienia w przewozie bagażu, jest ona ograniczona do 1.000 Specjalnych Praw Ciągnienia w stosunku do każdego pasażera (art. 22 ust. 2 Konwencji), co stanowi równowartość ok. 1200 euro. Nie dotyczy to sytuacji, gdy, gdy pasażer w czasie oddawania zarejestrowanego bagażu przewoźnikowi złożył specjalną deklarację interesu w dostawie i uiścił dodatkową opłatę, jeżeli jest ona wymagana. W takim przypadku przewoźnik jest obowiązany zapłacić kwotę nieprzewyższającą kwoty zadeklarowanej, chyba że udowodnił, że ta ostatnia przewyższa rzeczywisty interes pasażera w dostawie. Powyższa wycena doznanej szkody nie będzie miała zastosowania, gdy udowodniono, że szkoda została spowodowana przez działanie lub zaniechanie przewoźnika lub osób za niego działających, dokonane z zamiarem wyrządzenia szkody lub przez nierozwagę i ze świadomością prawdopodobieństwa powstania szkody, przy czym w przypadku działania lub zaniechania osób działających za przewoźnika musi być także udowodnione, że działały w zakresie powierzonych im funkcji. 

Przewoźnik nie może ograniczyć lub zwolnić się od odpowiedzialności za zniszczenie, zgubienie, uszkodzenie lub opóźnienie w dostawie bagażu za pomocą jakichkolwiek postanowień umownych, gdyż byłoby to niezgodne z art. 26 wymienionej wyżej Konwencji. Jednakże w regulaminie może on zastrzec, że za rzeczy wartościowe pozostawione w bagażu nie odpowiada, co stanowi bardzo częstą praktykę. 

Zgubienie lub zniszczenie bagażu w czasie podróży innymi środkami komunikacji niż samolot reguluje ustawa Prawo przewozowe (Dz. U. 2000, Nr 50, poz. 601). Zgodnie z art. 65 ust. 1 tej ustawy przewoźnik ponosi odpowiedzialność za utratę, ubytek lub uszkodzenie przesyłki bagażowej powstałe od przyjęcia jej do przewozu aż do jej wydania a także za opóźnienie w jej przewozie, chyba że wina nie leży po stronie przewoźnika, a uszkodzenie wynika z właściwości przesyłki lub zostało spowodowane działaniem siły wyższej. W przypadku zaistnienia szkody w przesyłce, przewoźnik powinien sporządzić co do tego faktu protokół. Wysokość odszkodowania ustalana jest na podstawie art. 80 tejże ustawy, chyba że jest to utrudnione. Wówczas wyceny dokonuje rzeczoznawca. Zobowiązania przewoźnika powinny zostać uregulowane w terminie 3 miesięcy od dnia doręczenia mu reklamacji. Dopiero po bezskutecznym upływie tego terminu możliwe jest dochodzenie roszczeń w postępowaniu sądowym. 

Emilia Bartosiak 

prawnik 

Kancelaria Zdanowicz i Wspólnicy

kontakt: blog@zdanowiczlegal.pl